زانو درد در سالمندان

مفصل زانو  بزرگ‌ ترین مفصل بدن است و هنگام راه رفتن، دویدن یا بالا رفتن از پله ‌ها بیشتر از اندام دیگر وزن بدن را تحمل می‌ کند. از آنجا که این مفصل مجبور به تحمل فشار بیشتری است، پس راحت تر در معرض آسیب و انحطاط قرار دارد. طبق آمار جهانی از هر سه نفر سالمند یک نفر از زانو درد رنج می برد.

زانو درد سالمندان با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. زانو درد یک بیماری شایع در سالمندان است که می تواند درکوتاه مدت و در اثر یک اتفاق مانند پیچ خوردن پا به وجود آید یا می تواند در طولانی مدت و به صورت مزمن ادامه داشته باشد. بسیاری از مشکلات کوتاه مدت بدون نیاز به درمان خاصی رفع می شوند و افراد اغلب می توانند به بهبودی خود کمک کنند. اما زانو دردهای مزمن به مراقبت و درمان های پزشکی یا خانگی نیاز دارند. پرستار سالمند در منزل می تواند بهبود شرایط این افراد کمک کند.

برای این منظور فقط کافیست با یک مرکز خدمات پرستاری معتبر مانند مرکز خدمات پرستاری تهران درمان تماس حاصل نمایید. در ادامه شما بیشتر با روش های پیشگیری از زانو درد سالمندان و درمان آن آشنا خواهید شد. پس با ما همراه باشید.

علت درد زانو در سالمندان

اگر فرد مسن احساس درد، تورم یا مشکل در خم کردن زانو را  داشته باشد به احتمال زیاد زانوهایش دچار آسیب شده اند. اما علت بروز این مشکلات چیست؟ دلایل متعددی در زانو درد سالمندان تاثیر گذار هستند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1- آرتروز

شایع ترین شکل آرتریت، آرتروز است که به دلیل فرسودگی پیشرونده غضروف در طول زمان ایجاد می شود. آرتروز دامنه حرکت را محدود می کند و باعث درد، سفتی، ضعف و تورم زانو می شود. سن، وزن و ژن‌ ها، آسیب‌ها و عفونت ‌های قبلی می توانند در ایجاد آرتروز نقش داشته باشند. سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که 40 درصد از افراد بالای 70 سال به آرتروز مبتلا می شوند.

2- روماتیسم مفصلی

این یک بیماری خود ایمنی است که باعث می شود بافت اطراف مفصل ملتهب و ضخیم شود. در دراز مدت، این می تواند به غضروف زانو آسیب برساند و آن را از بین ببرد و باعث افزایش شدت زانو درد سالمندان شود.

3- بورسیت

خم شدن های مکرر وقرار دادن زانو به شکل نا مناسب باعث می شود تا کیسه مایع روی زانو تحریک شود. با این تحریک میزان مایع بیشتر شده و در نهایت التهاب و درد در زانو بیشتر می شود.

4- نقرس

رسوبات کریستال در مفصل باعث درد، تورم و التهاب (با قرمزی و گرما) می شوند. سن، ژنتیک و چاقی فرد را مستعد ابتلا به نقرس می کند. علاوه بر این، مصرف بیش از حد الکل و بیماری کلیوی نیز از عوامل خطر برای زانو درد سالمندان هستند.

5- ایجاد مشکل یا فشار در کشکک زانو

هنگامی که کشکک زانو از موقعیت خارج می شود، درد و تورم ایجاد می شود. این می‌ تواند به دلیل ضعف عضلات ران یا فعالیت‌هایی باشد که به زانو فشار وارد می‌ کنند، به‌ ویژه  چرخش، اضافه وزن، دویدن یا چمباتمه زدن مکرر می تواند این وضعیت را تشدید کند.

6- افراط در مصرف مواد غذایی با طبع سرد

مصرف مواد غذایی که طبع سرد دارند مانند ماست، پنیر، دوغ، و… باعث سردی زانوها شده که این امر نقش مهمی در عملکرد زانو و ایجاد درد در آن ها خواهد شد.

7- ضعف عضلات ران و ساق پا

این نوع ضعف یا تحلیل در عضلات ران و ساق پا باعث ضعیف شدن زانوها و دردناکی آن ها خواهد شد.

شکستگی و دررفتگی، رگ به رگ شدن یا پارگی رباط، آسیب های منیسک و عفونت نیز می توانند در زانو درد سالمندان نقش زیادی داشته باشند.

جلوگیری از زانو درد در سالمندان

به منظور کاهش یا مدیریت زانو درد سالمندان، رعایت  نکات زیر توصیه می شود: 

1- حفظ وزن سالم 

همانطور که گفته شد، زانوها بخش عمده ای از وزن بدن را تحمل می کنند، بنابراین هر کیلوگرم اضافی بیش از حد لازم به آنها فشار وارد می کند. بنابراین باید رژیم غذایی و سبک زندگی سالم را برای افراد مسن برنامه ریزی نمود.

2- انجام حرکات کششی

کشش ملایم به کمک می کند تا انعطاف پذیری زانو و دامنه کامل حرکتی آن حفظ شود.

قبل و بعد از هر نوع ورزشی حرکات کششی انجام شود.

3- استفاده از کفش ورزشی مناسب و استاندارد

کفش هایی که سالمندان می پوشند باید کاملا استاندارد بوده و حمایت کافی از زانو و کمر را ایجاد نماید.

4- تمرین درست راه رفتن 

راه رفتن اشتباه ممکن است زانو ها را از حالت هم راستا خارج کرده و به آنها فشار ناهمواری وارد کند. بنابراین هنگام راه رفتن سالمند باید تا حد امکان از قوز کردن خودداری نماید.

5- استفاده از مکمل ها 

گلوکزامین، کندرویتین ممکن است به کاهش زانو درد سالمندان کمک کنند.

6- استفاده از محافظ زانو یا زانو بند 

محافظ یا زانوبند عضلات زانو را فشرده و تراز می کند و با پشتیبانی از قوس به تسکین درد زانو کمک می کند.

ورزش برای زانو درد سالمندان

تمرینات تقویتی به بهبود و استحکام عضلات اطراف ران کمک می کنند. پیاده‌ روی و شنا ورزش هایی هستند که سالمندان می توانند جهت تقویت عضلات خود انجام دهند. تمرینات ورزشی منظم در آب می توانند درد را کاهش دهند و عضلات زانوها را تقویت کنند. حرکت مچ پا به سمت بالا و پایین، تقویت عضلات ساق پا، تقویت عضلات چهار سر ران و باسن را می توان جهت توانبخشی سالمندان انجام داد. 

نکته ای که نباید فراموش شود این است که شدت تمرینات باید به تدریج و زیر نظر متخصص و مربی افزایش پیدا کنند. ورزش برای سالمندان در منزل توسط متخصصان ورزشی، فیزیوتراپیست ها و پزشکان نیز قابل انجام است و حتی نتایج بهتری نیز به دنبال دارد، زیرا سالمند می تواند به صورت تخصصی تمرینات را دریافت کند. این به ویژه برای سالمندانی که به دلیل زانو درد توانایی حرکت محدودی دارند بسیار سودمند است.

درمان زانو درد در سالمندان

باند فشاری: استفاده از این باند ها، نوارهای ارتجاعی زانو یا نوارهای لکوپلاستی حرفه ای می توانند به تورم و هم ترازی زانو ها کمک کرده و از عضلات حمایت کنند. . فراموش نکنید، باند باید به گونه ای بسته شود که در قسمت انتهایی پا تورم ایجاد نکند.

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: ممکن است پزشک برای تسکین زانو درد سالمندان این داروها را  تجویز کند. با این حال، برخی از این داروها عوارض جانبی دارند و استفاده طولانی مدت آن ها توصیه نمی شود.

تزریق کورتیکواستروئیدها (برای آرتریت و سایر التهابات) یا روان کننده ها: این داروها نیز برای کمک به حرکت بهتر زانو توسط پزشک پیشنهاد می شود. 

درمان ساییدگی زانو در سالمندان

هر عاملی که باعث تحلیل رفتن غضروف های زانو شود، در نهایت می تواند به ساییدگی زانو و تماس استخوان ها با یکدیگر منجر شود. مهم ترین دلیل اصلی این امر ضعیف شدن عضلات چهار سر به مخصوص سر داخلی عضله است. ضعیف شدن آن باعث می شود تا کشکک روی انتهای استخوان ران یا کندیل بیفتد. در این صورت کشکک و کندیل روی هم ساییده شده و در نهایت ساییدگی مفصل ایجاد می شود. مهم ترین اقدام برای پیشگیری از این ساییدگی تقویت سر داخلی عضله چهار سر از طریق تمرینات ورزشی است.

انجام تمرینات ورزشی اصولی و تمرینات فزیوتراپی زیر نظر متخصصان این حوزه در مرکز خدمات پرستاری تهران درمان راهی برای بهبود و درمان این شرایط است. جهت درمان یا پیشگیری از ساییدگی بیشتر اقدامات زیر را انجام دهید:

• با استفاده از یک تکیه گاه، مانند زانوبند، از ناحیه آسیب دیده باید بیشتر محافظت کرد.
• به مفصل آسیب دیده استراحت داده شود.
• ممکن است درمان حرفه ای مانند فیزیوتراپی یا احتمالاً جراحی نیاز باشد.
• تشویق رشد غضروف جدید با ایجاد سوراخ های کوچک در استخوان های مجاور
• جایگزینی یا پیوند غضروف آسیب دیده با غضروف های سالم گرفته شده از بخش دیگر مفصل
• جایگزینی کل مفصل با یک مفصل مصنوعی، مانند تعویض مفصل زانو یا تعویض مفصل ران البته  این معمولا فقط در موارد شدید ضروری است.

درمان خانگی زانو درد سالمندان

• استفاده از کمپرس یخ: یخ زدن به  بی حس زانو هاه کمک کرده و تورم و التهاب را کاهش دهد.
• استفاده از انواع پمادهای گیاهی: پمادهای و کرم هایی که از دارچین، زنجبیل، روغن کنجد و روغن زیتون ساخته شده‌اند، می‌ توانند به کاهش زانو درد سالمندان کمک نمایند.
• استفاده از روغن های طبیعی و مالیدن آن ها به زانو: مالیدن روغن بادام تلخ، زیتون، سیاه دانه و …نقش مهمی در کاهش درد زانوها دارند. روغن سیاه دانه را نیز می توان به صورت خوراکی مصرف کرد.
• عصاره پوست درخت بید: البته این داروی گیاهی باید زیر نظر پزشک مصرف شود، زیرا ممکن است منجر به مشکلات گوارشی یا کبدی شود. اما برای افرادی که مجاز به استفاده از عصاره پوست درخت بید هستند، بسیار مفید بوده و می‌تواند به تسکین درد و التهاب زانو ها  کمک نماید. 
• نمک اپسوم: جهت کاهش زانو درد سالمندان باید مقداری نمک را درون وان آب داغ ریخت و زانوهای آسیب دیده را به مدت نیم ساعت درون آنها قرار داد. 

اگر زانو درد سالمندان یک دغدغه جدی در زندگی آنها و شما محسوب می شود می توانید با مرکز خدمات پرستاری تهران درمان برای اعزام پرستار سالمند و دریافت خدمات درمانی و پزشکی جهت رفاه و بهبود شرایط سالمند خود تماس بگیرید. جهت مشاوره و آگاهی از خدمات این مرکز می‌تواند به پیج اینستاگرام تهران درمان مراجعه کرده و از طریق شماره های موجود در سایت اقدام نمایید.