پوکی استخوان در سالمندان

استخوان دارای بافت زنده ای است که مانند دیگر اندام بدن پیچیدگی های خاص خود را دارد. هنگامی که استخوان به دلایل مختلف مانند بیماری متابولیک آسیب ببیند، پوکی استخوان اتفاق می افتد. در واقع پوکی استخوان وضعیتی است که در آن استخوان‌ ها شکننده شده و در نتیجه خطر شکستگی افزایش می‌ یابد. این زمانی اتفاق می افتد که به دلیل بیماری یا افزایش سن، استخوان ها، مواد معدنی مانند کلسیم را به خوبی جذب نمی کنند. این مهم ترین دلیل ضعف و باریک شدن استخوان هاست که باعث می شود به مرور توده استخوانی کاهش پیدا کند. با ادامه مقاله زیر همراه باشید تا هر آنچه که باید درباره پوکی استخوان در سالمندان بدانید را بیاموزید.

بیماری پوکی استخوان در سالمندان

پوکی استخوان یک بیماری خاموش است که معمولاً هیچ علامتی ندارد و به ندرت تشخیص داده می شود مگر زمانی که فرد دچار آسیب یا شکستگی شود. پوکی استخوان در سالمندان شرایط حاد تری است، زیرا به دلیل افزایش سن امکان بازسازی و حتی ترمیم استخوان های شکسته به سختی خواهد بود و این باعث می‌شود تا سالمند توانایی حرکتی خود را از دست بدهد و دردهای شدیدی را نیز تجربه کند.

برای پیشگیری از ابتلا به این عارضه باید مراقبت های اساسی را از قبل انجام داد تا از بروز مشکل پیشگیری نمود. اقدامات اساسی پزشکی نیز راه دیگری درمان و بهبود شرایط است. اگر درد در مفاصل و اندام های حرکتی و مهم تر از همه زانو درد در سالمندان یک چالش برای شما و آنها محسوب می شود، می توانید از خدمات مراکز پرستاری مانند خدمات پرستاری تهران درمان مانند اعزام پزشک، پرستار و فیزیوتراپی در منزل جهت درمان پوکی استخوان کمک بگیرید.

همانطور که گفته شد، استخوان ها بافت زنده ای هستند که مرتب در حال ترمیم و بازسازی هستند. با افزایش سن، ترمیم و بازسازی مرتب استخوان ها با مشکل مواجه می شود. این امر به ویژه در دوران یائسگی برای زنان و مردانی که سطوح پایین‌ تری از هورمون‌های استروئیدی جنسی مانند تستوسترون دارند، اتفاق می افتد.

پوکی استخوان در سالمندان با افزایش سن یا پیامدهای هورمونی شناخته شده پیری مانند کاهش استروژن و تستوسترون مرتبط است. این هورمون ها به تنظیم نوسازی استخوان کمک می کنند که به طور طبیعی با افزایش سن اتفاق می افتد. از آنجایی که سطح این هورمون ها از حدود 50 سالگی در زنان و حدود 60 سالگی در مردان کاهش می یابد، سرعت تجزیه استخوان سریعتر از رشد استخوان جدید برای جایگزینی آن است. با گذشت زمان این منجر به تشکیل استخوان‌ های ضعیف‌ تر و نازک‌ تر می‌شود. در زنان، این خطر به طور ناگهانی از زمان یائسگی افزایش می‌ یابد، زیرا این دوره با کاهش قابل توجه سطح استروژن همراه است.

پوکی استخوان در افراد مسن می تواند در نتیجه بیماری سلیاک باشد که مانع جذب کلسیم می شود، این نیز یک وضعیت نامطلوب است که باعث می شود تا استخوان ها شکننده شوند. در این صورت هرگونه افتادن یا سقوط می تواند به شکستگی مهره ها و لگن بیانجامد.

علائم پوکی استخوان در سالمندان

ممکن است تا زمانی که علائم شدید نشود، پوکی استخوان تشخیص داده نشود. علائم پوکی استخوان در سالمندان شامل شکستگی مکرر استخوان ها،  کمردرد یا قوز شدن کمر و خم شدن استخوان هاست. ممکن است در طول زمان به دلیل پوکی استخوان، قد  فرد کوتاهتر شود. این وضعیت می تواند باعث فروپاشی مهره های و استخوان های ستون فقرات شود. این مشکلات به دلیل از دست دادن مقادیر زیاد کلسیم استخوان هارخ می دهد. شکستگی در لگن، مهره ها یا ستون فقرات، مچ دست یا بازو (بالا بازو یا شانه) از مهم ترین عوارض پوکی استخوان در سالمندان هستند.

جلوگیری از پوکی استخوان در سالمندان

پیشگیری از افتادن و سقوط  افراد مسن با ایجاد محیط امن و ایمن یک راه مهم برای جلوگیری از شکستگی  استخوان ها در سالمندان است. ارعایت این نکات نیز بسیار مفید است:

• بزرگسالان و افراد مسنی که تعادل و قدرت عضلانی خوبی دارند، اغلب می‌توانند هنگام سقوط تعادل خود را حفظ کرده و از آسیب های ناشی از افتادن ناگهانی پیشگیری کنند. ورزش هایی که تعادل را بهبود می بخشد (مانند تای چی) به حفظ توده عضلانی کمک می کنند تمرینات تحمل وزن و تمرینات مقاومتی مناسب ترین ورزش برای سالمندان هستند.
• مصرف کلسیم کافی در رژیم غذایی (حداقل سه وعده لبنیات یا معادل آن در روز) و دریافت سطح کافی ویتامین D بسیار مفید است. قرار گرفتن در معرض نور خورشید بهترین راه دریافت ویتامین D است. توجه و اهمیت به این موارد بهترین راه های پیشگیری از پوکی استخوان در سالمندان است.
• در حالی که عوامل سبک زندگی مانند تغذیه و ورزش می توانند در طول زمان تفاوت مهمی در سلامت استخوان ایجاد کنند، اگر یک فرد مسن در معرض خطرات بیشتری برای شکستگی باشد، پزشک ممکن است در مورد مزایای داروهای “فعال استخوان” صحبت کند. این داروها سرعت تجزیه استخوان را با افزایش سن کاهش می دهند. این داروها همچنین خطر شکستگی را به نصف کاهش خواهند داد.

درمان پوکی استخوان در سالمندان

درمان پوکی استخوان در سالمندان از طریق دارو برای تقویت استخوان ها و پیشگیری از آسیب و شکستگی آن ها خواهد بود. پزشک ممکن است درخواست اسکن جهت بررسی تراکم استخوان ها را انجام دهد. پس از بررسی اسکن استخوان ها با توجه به سن، جنسیت و آسیب دیدگی قبلی، پزشک درمان های لازم را آغاز می کند. اگر به دلیل شکستگی، پوکی استخوان برای سالمند تشخیص داده شده است، همچنان باید تحت درمان قرار بگیرید تا از خطر شکستگی بیشتر استخوان جلوگیری شود. برخی داروهای پوکی استخوان نیز وجود دارند که برای سالمند تجویز می شوند. از جمله:

بیس فسفونات ها

بیس فسفونات ها با پیشگیری و کاهش تجزیه استخوان بدن به حفظ تراکم استخوان ها کمک کرده و از آسیب دیدگی و شکستگی آنها پیشگیری می کنند. انواع بیس فسفونات ها به صورت تزریقی یا خوراکی تجویز می شوند.

تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن (SERMs)

اگر علت پوکی استخوان مشکلات هورمونی باشد، SERM جهت بهبود و تعدیل این شرایط به کمک می آیند. آن ها اثری شبیه هورمون استروژن بر روی استخوان دارند و با تقویت تراکم استخوان از شکستگی به ویژه شکستگی در ستون فقرات پیشگیری می کنند.

درمان با هورمون پاراتیروئید

 پاراتیروئید، هورمونی است که به طور طبیعی در بدن جهت تنظیم  میزان کلسیم استخوان ها تولید می شود. این روش درمانی برای تحریک سلول های استخوان ساز کاربرد دارد و شکل مصرف آن به صورت تزریقی می باشد.

مکمل های کلسیم و ویتامین D

مهمترین ماده معدنی جهت رشد استخوان ها، کلسیم است که از طریق رژیم غذایی خوب می توان آن را دریافت نمود. اما آنچه به جذب بهتر و سریعتر کلسیم کمک می کند ویتامین  D می باشد. برای درمان پوکی استخوان در سالمندان این دو ماده اساسی باید در رژیم غذایی یا دارویی قرار بگیرند.

درمان های هورمونی

درمان های هورمونی مانند HRT در زنان و درمان تستوسترون در مردان نیز می تواند به کنترل علائم کمک کرده، استخوان‌ها را تقویت کند و خطر شکستگی را کاهش دهد.

درمان های فوق زمانی اثرگذار هستند که پرستاری و مراقبت از سالمند به درستی انجام شود، داروها به موقع داده شوند، تمرینات ورزشی به صورت اصولی پیاده سازی شود و سالمند از تغذیه سالم بهره ببرد. انجام تمام این مراقبت ها به تنهایی توسط فرد سالمند امکان پذیر نیست، از طرفی ممکن است شما نیز به دلیل مشغله شخصی یا کاری نتوانید آن گونه که باید از سالمند خود مراقبت نمایید، در این صورت استخدام پرستار سالمند در منزل گزینه کمکی بسیار عالی محسوب می شود، به شرط آنکه شما از تجربه، کاردانی و تخصص پرستار اطمینان داشته باشید.

 مرکز خدمات پرستاری تهران درمان با در اختیار داشتن پرسنل حرفه ای از پزشکان و پرستاران، مراقبت و سلامت بیماران و سالمندان را در اولویت برنامه های این مرکز می داند. جهت آگاهی از خدمات این مرکز می‌تواند به پیج اینستاگرام تهران درمان مراجعه کرده یا از طریق شماره های موجود در سایت اقدام نمایید.