افسردگی در سالمندان

افسردگی یک وضعیت پزشکی قابل درمان است که جزئی از فرایند پیری محسوب نمی شود، با این حال افراد مسن بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. افسردگی در واقع یک اختلال خلقی جدی است که می‌تواند احساس، عمل و تفکر فرد را تحت تاثیر بگذارد. اگر فرد در جوانی افسردگی را تجربه کرده باشد به احتمال زیاد در دوران بازنشستگی نیز ممکن است به آن مبتلا شود. اگر افراد مسنی که با شما زندگی می کنند، به دلایل مختلف از جمله بیماری ابراز، ناامیدی، نگرانی و ناراحتی کرده و از حضور در جمع امتناع می کنند به احتمال زیاد در معرض افسردگی قرار دارند به خصوص اگر این حالات روحی و روانی آنها هفته ها و ماه ها طول بکشد. با این وجود برخی از افراد مسن نیز در برابر بیماری ها یا مشکلات جسمی نسبت به افراد جوان قوی تر هستند و سعی می کنند روحیه خود را حفظ کنند.

در هر صورت افسردگی در سالمندان یک بیماری جدی است که باید بلافاصله برای درمان آن اقدام نمود. تماس با مراکز خدمات پرستاری حرفه ای و معتبر مانند مرکز خدمات پرستاری تهران درمان جهت ویزیت سالمندان در منزل برای بررسی شرایط جسمی و روحی آنها یکی از مهمترین اقداماتی است که می‌توانید در جهت بهبود سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی عزیزان سالمند خود انجام دهید.

اما علائم، تشخیص و درمان افسردگی در سالمندان چگونه است؟ این مقاله با هدف بررسی کامل این بیماری نگارش شده با ما همراه باشید تا در این باره بیشتر بیاموزید.

انواع افسردگی در سالمندان

انواع مختلفی از افسردگی در سالمندان به شرح زیر وجود دارد:

اختلال افسردگی اساسی

باعث می شود تا تفکر، احساس و خلق و خوی سالمند تغییر پیدا کرده و مدام احساس غم و اندوه داشته باشد. علائم می توانند حداقل تا دو هفته ادامه داشته باشند. این بیماری در توانایی فرد برای انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد می کند.

اختلال افسردگی مداوم

در این نوع تغییرات خلق و خوی فرد افسرده بیش از دو سال طول می کشد، اما ممکن است فرد همچنان بتواند وظایف روزانه را انجام دهد، بر خلاف فردی که دارای اختلال افسردگی اساسی است.

اختلال افسردگی ناشی از مواد یا دارو

این شکل از افسردگی مربوط به دلیل استفاده مداوم و طولانی مدت از مواد مخدر، الکل یا داروهای مسکن ایجاد می شود.

اختلال افسردگی ناشی از یک وضعیت پزشکی

حدود 80 درصد از افراد مسن حداقل یک بیماری مزمن و 50 درصد از چندین بیماری رنج می برند. بیماری های شایع در سالمندان می تواند دلیلی برای افسردگی باشد. افراد مسنی که از بیماری، سرطان یا مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) رنج می برند بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.

سایر اشکال افسردگی شامل، افسردگی روان پریشی، افسردگی پس از یائسگی و اختلال عاطفی فصلی هستند.

عوامل خطر افسردگی در سالمندان

عوامل زیادی می توانند باعث افزایش خطر افسردگی در سالمندان شوند. به عنوان مثال:

• تغییرات در مغز می تواند بر خلق و خوی تأثیر بگذارد و منجر به افسردگی شود.
• افرادی که سابقه خانوادگی افسردگی دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند.
• پس از یک رویداد مهم و دردناک در زندگی، مانند تشخیص پزشکی یا مرگ یکی از عزیزان ممکن است فرد افسردگی را تجربه کند.
• افرادی که از مشکلات خواب رنج می برند.
• کسانی که تحت استرس زیادی هستند به ویژه افراد مسنی که باید از عزیزان مبتلا به بیماری یا ناتوانی جدی مراقبت کنند.
• گاهی افراد نیز بدون هیچ علتی ممکن است دچار این بیماری شوند. تحقیقات نشان داده است که عوامل با خطر افسردگی مرتبط هستند، اما لزوما باعث افسردگی نمی شوند.
• کسانی که دچار انزوای اجتماعی و تنهایی هستند.
• سالمندانی که ورزش یا فعالیت بدنی انجام نمی دهند.
• افرادی که دچار محدودیت های عملکردی هستند و فعالیت های زندگی روزمره را به دشواری انجام می دهند.

علائم افسردگی در سالمندان

تشخیص افسردگی در افراد مسن ممکن است دشوار باشد، زیرا افراد ممکن است این بیماری را با علائم متفاوتی نسبت به افراد جوان ظاهر شود. برای برخی از افراد مسن داشتن غم و اندوه علامت اصلی افسردگی محسوب نمی شود،  در عوض ممکن است این افراد  بیشتر احساس بی‌تفاوتی  یا عدم علاقه به انجام فعالیت‌ها را داشته باشند یا حتی ممکن است تمایلی به صحبت در مورد احساسات خود نداشته باشند. در زیر لیستی از علائم رایج افسردگی در سالمندان آمده است:

• داشتن چهره ای غمگین، مضطرب یا بی تفاوت
• احساس ناامیدی، گناه، بی ارزشی یا درماندگی
• تحریک پذیری، بی قراری، یا مشکل در نشستن
• از دست دادن علاقه به فعالیت های لذت بخش، از جمله رابطه جنسی
• کاهش انرژی یا خستگی
• آهسته تر حرکت کردن یا صحبت کردن
• مشکل در تمرکز، به خاطر سپردن یا تصمیم گیری
• مشکل در خوابیدن، صبح زود بیدار شدن یا بیش از اندازه خوابیدن
• خوردن بیشتر یا کمتر از حد معمول
• اقدام به خودکشی

اگر چندین مورد از این علائم و نشانه ها را بیش از دو هفته در خود یا افراد مسنی که تحت مراقبت شما هستند، مشاهده کردید، درخواست ویزیت در منزل توسط پزشک را داده تا فرصت کافی و اختصاصی برای مشاوره و حل مشکل داشته باشید.

پیشگیری از افسردگی در سالمندان

افسردگی یک وضعیت پزشکی است که نیاز به درمان توسط پزشک دارد. با این حال خانواده و دوستان می توانند با ارائه حمایت و مراقبت های لازم و حتی  استخدام پرستار سالمند در منزل به پیشگیری و یافتن  راه های درمانی موثرتر کمک کنند. اقدامات زیر در پیشگیری از افسردگی در سالمندان موثر هستند:

برنامه ریزی برای انجام تمرینات و فعالیت های ورزشی

ورزش نه تنها برای بدن مفید است، بلکه روشی موثر برای مبارزه با افسردگی، اضطراب و استرس است. ورزش انواع تغییرات مثبت را در مغز ایجاد می کند. از این طریق رشد عصبی، کاهش التهاب و احساس آرامش بیشتر اتفاق خواهد افتاد. ورزش نه تنها در درمان افسردگی موثر است بلکه می تواند به افزایش انرژی، حفظ استقلال، محافظت از قلب و مدیریت علائم بیماری یا درد و همچنین تعادل وزن کمک کند.

قرار گرفتن در محیط های اجتماعی

انزوای اجتماعی یک نگرانی فزاینده در سالمندان است که بر سلامت روحی و جسمی آنها تاثیر می گذارد و خطر مرگ و میر را افزایش می دهد. فعال ماندن از نظر اجتماعی با افزایش سن بسیار مهم است و باعث می شود تا مغز شما به طور مداوم در حال تحریک و درگیر شدن در فعالیت باشد و در عین حال شانس زوال شناختی را کاهش می دهد و میتواند به پیشگیری آلزایمر در سالمندان نیز کمک کند.

داشتن یک رژیم غذایی سالم، انجام تفریحات مورد علاقه، عدم مصرف الکل و دخانیات و… همگی در پیشگیری از آلزایمر در سالمندان موثر هستند.

تشخیص و درمان افسردگی در سالمندان

افسردگی، حتی در نوع شدید آن قابل درمان است. مهم است که به محض اینکه متوجه علائم در سالمند شدید، به دنبال درمان باشید. برخی از داروها یا شرایط پزشکی ممکن است علائمی مشابه افسردگی ایجاد کنند. پزشک می تواند این احتمالات را از طریق معاینه فیزیکی، آگاهی از وضعیت سلامتی، سابقه شخصی و آزمایشات تشخیص دهد. اگر پزشک متوجه شود که هیچ شرایط پزشکی برای افسردگی وجود ندارد، ممکن است یک ارزیابی روانشناختی را پیشنهاد کند و سالمند به یک متخصص سلامت روان مانند روانشناس ارجاع داده شود. اشکال رایج درمان افسردگی در سالمندان عبارتند از:

• روان درمانی: مشاوره به فرد کمک کند تا احساسات، افکار و رفتارهای نگران کننده را شناسایی و تغییر دهد. برای این منظوراین می توانید با یک روانشناس، مددکار اجتماعی بالینی روانپزشک یا سایر متخصصان مراقبت بهداشت روان صحبت کنید.
• الکتروشوک درمان (ECT): در مان از این طریق با قرار گیری الکترودها بر روی سر انجام می شود تا جریان الکتریکی ایمن و ملایمی از مغز عبور کند. این نوع درمان معمولاً تنها در صورتی در نظر گرفته می شود که بیماری فرد با روش های دارویی و درمان های دیگر بهبود نیافته باشد.
• تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال مکرر (rTMS) : تحریک مغناطیسی فقط مناطق خاصی از مغز را هدف قرار می دهد تا به کاهش عوارض جانبی مانند خستگی، حالت تهوع یا بهبود حافظه کمک کند.

درمان دارویی افسردگی در سالمندان

انتخاب های درمانی برای هر فرد متفاوت است و گاهی پزشک باید چندین روش درمانی را امتحان کرد تا بتواند درمانی موثر را پیدا کرد. درمان های دارویی در کنار دیگر روش های درمانی ذکر شده می توانند موثر باشند.

داروهایی که برای افسردگی تجویز می شوند، مانند سروتونین باعث تعادل هورمون‌هایی می شوند که بر خلق و خوی تأثیر می‌گذارند. انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی وجود دارند. مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) داروهای ضد افسردگی هستند که معمولاً برای افراد مسن تجویز می شوند. برخی داروهای آرامبخش نیز ممکن است برای درمان این بیماری تجویز شوند، البته اثر گذاری داروها زمان‌ بر است و ممکن است برخی افراد به نوع و دوز خاصی از داروها حساسیت داشته باشند، بنابراین درمان باید زیر نظر پزشک انجام شود.

 درمان گیاهی افسردگی در سالمندان

در کنار تمام درمان های ذکر شده استفاده از  گیاهان دارویی نیز می‌تواند در کاهش افسردگی در سالمندان موثر باشد. برخی از این داروها عبارتند از:

• بابونه
• زعفران
• کوهوش سیاه
• شاه توت
• گیاه خار مریم
• گل رز

این گیاهان را باید به صورت دمنوش استفاده کرد.

کلام آخر

افسردگی یکی از مشکلاتی است که ممکن است افراد در سنین بالا تجربه کنند. توجه و مراقبت به موقع همگی می‌ توانند در پیشگیری و درمان این بیماری موثر باشند. اگر افسردگی در سالمندان یکی از چالش های مراقبتی شما محسوب می شود می توانید با مرکز خدمات پرستاری تهران درمان تماس حاصل نمایید و از خدمات حرفه ای و به روز این مرکز که توسط نیروهای پرستاری و پزشکی مجرب و متخصص ارائه می شود، بهره مند شوید. تمامی تلاش اعضای این مجموعه جهت رفاه و بهبود کیفیت زندگی مددجویان و بیماران است. جهت آگاهی از خدمات این مرکز می‌توانید به پیج اینستاگرام تهران درمان مراجعه کرده و در مورد خدمات ارائه شده توسط این مرکز اطلاعات لازم را کسب نمایید؛ همچنین میتوانید به اطلاعات تماس تلفنی، مشاوره رایگان آنلاین و مشاوره حضوری، در صفحه (تماس با ما)، دسترسی داشته باشید.