بیش فعالی در کودکان

آیا فرزند شما در حفظ توجه، تمرکز و رفتار مناسب در خانه و در محیط های اجتماعی  دچار مشکل است؟ درست زمانی که  انتظار می‌ رود ساکت بنشیند، شروع به سر و صدا می کند و مرتب دیگران درباره رفتارهای او تذکر می دهند؟ 

عدم توانایی در کنترل رفتار یا ساکت نشستن، ممکن است در سنین مختلف و هر از چند گاهی اتفاق بیفتد، این نوع رفتار در دوران کودکی طبیعی است، اما اگر این رفتار به طور مکرر رخ دهد و در زندگی روزمره کودک اختلال ایجاد کند، ممکن است کودک به ADHD مبتلا باشد. این یک نوع اختلال است که با نام بیش فعالی در کودکان شناخته می شود. این اختلال می تواند با تکانشگری، بیش فعالی، حواس پرتی، پیروی سخت از دستورالعمل ها و وظایف همراه باشد. عدم درمان بیش فعالی در کودکی می تواند کیفیت زندگی را حتی در بزرگسالی به شدت تحت تاثیر قرار دهد. 

بنابراین هر چه سریعتر باید اقدامات درمانی را آغاز نمود، اگر به دلیل مشغله های شخصی و شغلی نمی‌ توانید مراحل درمان و مراقبت از کودک خود را به عهده بگیرید، می توانید با مراکز خدمات پرستاری مسئول و متعهد مانند مرکز خدمات پرستاری تهران درمان جهت استخدام پرستار کودک در منزل کمک بگیرید.  آگاهی از علت و نحوه درمان بیش فعالی در کودکان باعث می شود تا از بروز  مشکلات بیشتر در بزرگسالی پیشگیری نمود. این مقاله با هدف ایجاد آگاهی و بیان اطلاعات بیشتر در این زمینه نگارش شده است پس با ما همراه باشید تا بیشتر بیاموزید.

بیش فعالی در کودکان چگونه است؟

 بیش فعالی در کودکان یک وضعیت عصبی رشدی است که می تواند زندگی خانوادگی را تحت تاثیر قرار دهد. اختلال عصبی رشدی باعث می شود تا رشد مغز و دستگاه عصبی مرکزی تحت تاثیر قرار گرفته و کودک دچار مشکل شود. اگر اختلال بیش فعالی در دوران کودکی درمان نشود، در بزرگسالی مشکلاتی مانند، عدم توانایی در به خاطر سپردن اطلاعات، عدم تمرکز یا سازماندهی سخت وظایف به همراه خواهد داشت. حدود 30 تا 40 درصد از کودکان مبتلا به ADHD دارای اختلال یادگیری هستند. عدم  شناخت و مدیریت صحیح بیش فعالی می تواند منجر به مشکلات رفتاری، عاطفی، تحصیلی، شغلی و اجتماعی شده و کیفیت زندگی را کاهش دهد.

سن شروع بیش فعالی در کودکان

درصدی از کودکان بین 4 تا 17 سال در معرض ابتلا به  ADHD هستند. علائم آن معمولاً برای اولین بار در سنین سه تا شش سالگی ظاهر می شود. میانگین سن تشخیص بیش فعالی هفت سال است. احتمال بروز این اختلال در کودکان پسر سه برابر بیشتر از دختران است. بیش فعالی در کودکان معمولاً در سن 7 سالگی ظاهر می شود، البته برخی رفتارها ممکن است قبل از آن مشاهده شوند.

علت بیش فعالی کودکان

تاکنون علت دقیق بیش فعالی در کودکان مشخص نشده، اما بسیاری از محققان تنها یک عامل را در این زمینه دخیل نمی دانند بلکه معتقدند دلایل متعددی می‌ توانند به این اختلال منجر شوند. از جمله:

ژنتیک

ADHD معمولاً در خانواده‌ هایی دیده می‌ شود که یک یا چند عضو از آن ها در نسل های مختلف دچار این اختلال شده اند. در  واقع ممکن است کودکان این ژن را از والدین خود به ارث برده باشند. با این حال تنها نمی توان نقص ژنتیکی را عامل بروز این مشکل دانست. تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.

چگونگی عملکرد ساختار مغز

برخی از تحقیقات و مطالعات مربوط به اسکن مغز نشان داده که برخی از  نواحی مغز ممکن است در افراد  مبتلا به بیش فعالی نسبت به دیگر افراد کوچکتر باشد و مناطق دیگر بزرگتر باشد. این ممکن است باعث شود تا انتقال دهنده های عصبی در مغز تعادل نداشته یا مواد شیمیایی درون مغز عملکرد درستی نداشته باشند.

قرار گرفتن در معرض سم های محیطی

یکی دیگر از احتمالات در مورد بیش فعالی قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند حشره کش ها و محیط های آلوده به سرب است.

مصرف دخانیات و مشروبات

زنان بارداری که در طی دوران حاملگی خود از دخانیات مانند سیگار و مشروبات الکلی استفاده می کنند، کودک خود را در معرض بیش فعالی قرار خواهند داد.

مصرف زیاد افزودنی های غذایی

مصرف زیاد نوشابه، نوشیدنی های میوه ای، غلات با رنگ روشن، انواع آبنبات ها و دیگر غذاهای ناسالم می توانند تا حدی در بیش فعالی دخیل باشند.

علائم بیش فعالی در کودکان

همانطور که گفته شد بیش فعالی می‌تواند با افزایش حرکات، تمرکز کوتاه، حواس پرتی و اعمال تکانشی همراه باشد. در زیر به علائم بیش فعالی در سنین مختلف کودکی اشاره شده است:

علائم بیش فعالی در کودکان زیر 2 سال

برخی از کودکان در سن 2 سالگی و حتی زودتر علائم اختلال بیش فعالی را نشان می دهند. البته، تفکیک رفتار عادی وحشتناک و ADHD، کمی مشکل است. بیش فعالی در کودکان نوپا به این صورت زیر است:

• آن ها انرژی فراوانی دارند
• بیش از حد صحبت می کنند
• از یک فعالیت به فعالیت دیگر می پرند
• به راحتی حواسشان پرت می شود
• آنها بی حوصله هستند و برای چیزهای احمقانه مانند گرفتن فنجان آبی تیره به جای فنجان آبی روشن در هنگام ناهار جیغ می کشند

علائم بیش فعالی در کودکان 3 ساله

از مهم ترین علائم بیش فعالی در کودکان 3 ساله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ناتوانی در نشستن به خصوص در محیط آرام یا ساکت
• بی قراری مداوم
• عدم توانایی در تمرکز روی بازی ها
• حرکت فیزیکی بیش از حد
• بی حوصلگی و کم طاقتی
• عمل کردن بدون فکر
• قطع کردن مکالمات
• احساس و توجه کم به خطر

این علائم می تواند مشکلات قابل توجهی مانند عدم موفقیت در مدرسه، تعامل اجتماعی ضعیف با سایر کودکان و بزرگسالان و مشکلات نظم و انضباط برای کودک ایجاد کنند.

علائم بیش فعالی در کودکان ۷ساله

بیش فعالی در کودکان ۷ ساله به بالا می تواند با نشانه های زیر همراه باشد:

• ADHD، باعث می شود کودک شما در بیشتر مواقع نگران و عصبی باشد. همچنین ممکن است علائم فیزیکی مانند ضربان قلب سریع، تعریق و سرگیجه ایجاد کند.
• کودک رفتار منفی و مخرب، به‌ ویژه نسبت به والدین و معلمان خود خواهد داشت.
• تمایل به رفتارهای بسیار ضد اجتماعی، مانند دزدی، دعوا، خرابکاری و آسیب رساندن به افراد یا حیوانات از دیگر نشانه های این اختلا در کودکان است.
• کودک سخت به خواب می رود یا الگوهای منظمی برای خواب ندارد.
• کودک نمی تواند به راحتی قوانین و دستورالعمل ها را دنبال کند. او در انجام وظایف خود دچار مشکل می شود.
• گم کردن مکرر وسایل و فراموشکار بودن از دیگر نشانه‌ های بیش فعالی است.
• کودک حرکت های مختلف مانند دویدن، لی لی کردن، چرخیدن، پرش و… را بدون هيچ هدف خاصی انجام می دهد.
• کودک تحمل ماندن در صف بازی را ندارد و حین بازی مرتب با دوستان خود مشاجره می کند.
• پرحرفی، عدم توجه به صحبت‌های دیگران و پاسخ سریع به سوالات بدون فکر از دیگر نشانه های بیش فعالی هستند.

درمان بیش فعالی در کودکان

درمان بیش فعالی در کودکان شامل درمان های دارویی، رفتار درمانی، مشاوره و خدمات آموزشی است. ممکن است درمان ADHD کمی طول بکشد، بنابراین باید صبور بود.

درمان با استفاده از داروهای محرک

داروهای محرک مانند آمفتامین ها و متیل فندیت ها باعث تحریک انتقال دهنده عصبی شده و آنها را تقویت و متعادل می کنند. 

رفتار درمانی

رفتار درمانی توسط روانپزشک، روانشناس، مددکار اجتماعی یا سایر متخصصان بهداشت روان ارائه شود. در رفتار درمانی معلمان و والدین می‌ توانند استراتژی‌های تغییر رفتار، مانند سیستم‌ های پاداش نمادین و راهکارهای مقابله با موقعیت‌های دشوار را  بیاموزند. رفتار درمانی از طریق آموزش زیر به بیش فعالی در کودکان کمک می کند:

• آموزش مهارت های اجتماعی: این می تواند به کودکان کمک کند تا رفتارهای اجتماعی مناسب را بیاموزند.
• آموزش مهارت های فرزندپروری: این می تواند به والدین کمک کند تا راه هایی را برای درک و هدایت رفتار فرزندشان ایجاد کنند.
• روان درمانی: به کودکان بزرگتر مبتلا به ADHD اجازه می دهد تا در مورد مسائلی که آنها را آزار می دهد صحبت کنند، الگوهای رفتاری منفی را بررسی کنند و راه های مقابله با علائم خود را بیاموزند.
• خانواده درمانی: می تواند به والدین و خواهر و برادرها کمک کند تا با استرس زندگی با فردی که ADHD دارد، مقابله کنند.

اگر بیش فعالی کودکان در منزل یک چالش برای شما و اعضای خانواده محسوب می شود، به شما توصیه می شود تا با یک مرکز خدمات پرستاری تماس حاصل نمایید تا بتوانید یک مشاور، پرستار و پزشک را همواره در کنار خود داشته باشید. مرکز خدمات پرستاری تهران درمان با در اختیار داشتن داشتن مجموعه حرفه ای از پرستاران و پزشکان در حوزه های مختلف پزشکی و روانشناسی پاسخگوی خوبی برای  نیازهای  شما در این بخش خواهد بود. جهت مشاوره و تماس با این مرکز می توانید از طریق پیج اینستاگرام تهران درمان و یا شماره تلفن های موجود در سایت اقدام نمایید.