یبوست یک مشکل و چالش رایج برای افراد مسن است. شیوع یبوست با افزایش سن بیشتر می شود. البته این بر اساس سن و جنسیت افراد متفاوت است. احتمال یبوست در زنان بالای 65 سال 26 در صد و برای مردان 16 درصد است. در حالیکه ابتلا به این مشکل در زنان بالای 84 سال 34 درصد و برای مردان 26 درصد است. همین آمار نشان میدهد، با افزایش سن، افراد مسن بیشتری از این مشکل رنج خواهند برد. یبوست در سالمندان به این معنی است که آنها به صورت منظم نمیتوانند مدفوع خود را دفع کرده و روده خود را خالی نمایند. همچنین ممکن است مدفوع به صورت سفت و تودهای خیلی بزرگ یا کوچکتر از حالت عادی از بدن خارج شود. شدت یبوست در افراد مسن متفاوت است. برخی ممکن است فقط برای مدت کوتاهی یبوست را تجربه کنند، اما برای برخی دیگر، یبوست می تواند یک بیماری طولانی مدت (مزمن) باشد که باعث درد و ناراحتی قابل توجهی شود. یبوست در سالمندان بر نحوه مراقبت های بهداشتی از آنها تاثیر زیادی دارد و میتواند بر روی کیفیت زندگی آنها بسیار اثر گذار باشد.
یبوست میتواند باعث سفتی، درد و گرفتگی شکم شود. این برای سالمندان بسیار آزاردهنده است. اگر این علائم را در والدین سالمند مشاهده میکنید باید بلافاصله برای درمانهای پزشکی اقدام نمایید، زیرا در موارد حاد این میتواند تهدید کننده زندگی باشد. استخدام پرستار سالمند میتواند به شما کمک کند تا بهتر بتوانید از سالمند خود مراقبت نمایید. برای این منظور میتوانید با مرکز خدمات پرستاری تهران درمان تماس حاصل نمایید.
در این مقاله سعی شده تا علت یبوست در سالمندان نحوه درمان آن مورد بررسی قرار بگیرد. سایت های مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات کافی در این زمینه دست پیدا کنید.
برای مشاوره رایگان توسط مشاورین ما فرم زیر را پر کنید.(کارشناسان ما در سریع ترین زمان، با توجه به الویت درخواست ها، با شما تماس می گیرند)
همچنین می توانید با شماره های 02177530617 و 02177531124 برای خدمات در تهران تماس حاصل نمایید
علت یبوست در سالمندان چیست؟
یبوست در سالمندان به دلایل مختلف زیر اتفاق میافتد:
عدم مصرف غذاهای سالم و فیبر دار: در اغلب سالمندان کاهش اشتها و تمایل به غذا خوردن وجود دارد. از همین رو وقتی را برای آشپزی یا تهیه غذا اختصاص نمیدهند. این منجر به استفاده بیش از حد از غذاهای راحت می شود که معمولاً فیبر کمی دارند. کاهش مصرف غذاهای فیبردار معمولا بزرگترین دلیل یبوست در سالمندان است.
از دست دادن دندان ها: این ممکن است خوردن وعدههای غذایی منظم را دشوارتر کند. بنابراین بسیاری از سالمندان غذاهای نرم و فرآوری شده ای را انتخاب می کنند که فیبر کمی دارند.
بی اختیاری در دفع ادرار: بسیاری از افراد مسن از بی اختیاری ادرار رنج میبرند. این میتواند باعث استرس و نگرانی آنها شود. از همین رو ممکن است برای رفع این مشکل، مایعات ناکافی مصرف کنند. اگر سالمندان وعده های غذایی منظم یا متعادلی نخورند، مایعات نیز در رژیم غذایی کمتر خواهد شد. آب و سایر مایعات یبوست را برطرف کرده و مدفوع را نرم میکنند.
استراحت طولانی مدت در رختخواب: یکی دیگر از دلایل اصلی یبوست در سالمندان، استراحت طولانی مدت در رختخواب یا بستری بودن در بیمارستان پس از تصادف یا در طول بیماری است.
عدم تحرک و ورزش: این نیز ممکن است به یبوست کمک کند. افراد سالخورده به دلیل بیماری آرتروز و سایر مشکلات سلامتی کمتر راه رفته یا ورزش میکنند. همین موضوع باعث میشود تا هضم غذا سخت تر انجام شود.
مصرف دارو: داروهای تجویز شده برای چندین بیماری ممکن است منجر به یبوست در سالمندان شوند. داروهای ضد افسردگی، آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم یا کلسیم، آنتی هیستامین ها، دیورتیک ها و داروهای ضد پارکینسون همگی میتوانند باعث یبوست و مشکلات مرتبط با آن شوند.
مشکلات ذهنی و روانی: مسائل و مشکلات روانی نیز در ایجاد یبوست نقش دارند. بسیاری از افراد مسن بیش از حد نگران حرکات روده خود هستند و همین امر یک تلقین منفی برای ایجاد یبوست خواهد بود.
بیماری های غدد درون ریز و متابولیک: دیابت، کم کاری تیروئید، پرکاری پاراتیروئید و بیماری مزمن کلیوی در یبوست سالمندان تاثیر دارند.
اختلالات عصبی: بیماری پارکینسون، بیماریهای عروق مغزی، زوال عقل، ضایعات نخاعی و… ریز بر روی دفع تاثیر گذار هستند.
خطرات یبوست در سالمندان
یبوست در سالمندان زمانی خطرناک میشود که با علائم زیر همراه باشد:
- درد شدید شکم که می تواند منجر به شرایط اورژانسی شود
- هموروئید، که می تواند با خونریزی یا درد همراه باشد
- افزایش تحریک پذیری، بی قراری یا حتی پرخاشگری در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر یا سایر اشکال زوال عقل بیشتر دیده میشود
- استرس و یا دردی که میتواند باعث هذیان شود
- بی اختیاری مدفوع، که می تواند با قرار گرفتن یک توده سفت مدفوع در قسمت تحتانی روده ایجاد یا بدتر شود
- اجتناب از مصرف داروهای مسکن مورد نیاز که به دلیل ترس از یبوست است
عوارض یبوست در سالمندان
یبوست را نباید نادیده گرفت. اگر درمان نشود، ممکن است عوارض جدی مانند بواسیر، شقاق مقعد، نهفتگی مدفوع، افتادگی رکتوم و همچنین سایر بیماریهای مرتبط که در درازمدت سلامت عمومی را تحت تأثیر قرار میدهند، ایجاد شود. در صورت مشکوک بودن به یبوست، مراقبت های پزشکی باید در اسرع وقت انجام شوند.اگر به هر دلیلی امکان انتقال سالمند به مراکز درمانی و مطب پزشک وجود ندارد، میتواند ویزیت سالمندان در منزل را انجام دهید .این کار میتواند به آرامش و کاهش استرس سالمند کمک کرده و از طرفی موجب صرفه جویی در وقت و هزینههای سایر افراد خانواده نیز شود.
درمان فوری یبوست سالمندان
پس از تشخیص علت یبوست، درمان آغاز میشود. ویزیت در منزل میتواند باعث تسریع روند درمان شود. درمان یبوست مزمن معمولاً با اصلاح رژیم غذایی و سبک زندگی شروع می شود. اگر این تغییرات علائم را کاهش ندهند، ممکن است داروها یا جراحی توصیه شود. تغییرات سبک زندگی شامل دفع فوری مدفوع، صرف زمان کافی برای اجابت مزاج بدون حواسپرتی و بدون احساس عجله، نشستن با موقعیتهای مناسب در حین اجابت مزاج، افزایش دریافت فیبر از مصرف میوهها و سبزیجات، ورزش و نوشیدن آب کافی است.
مصرف آلو خشک اغلب موثر است، زیرا حاوی فیبر و همچنین سوربیتول(نوعی قند غیر قابل جذب که آب را به روده می کشد) است. یک مطالعه نشان داد که آلو خشک برای درمان یبوست موثرتر از پسیلیوم است. سایر اشکال فیبر باید به آرامی افزایش یابند تا از نفخ یا ناراحتی جلوگیری شود. هیدراتاسیون کافی ضروری است، زیرا در غیر این صورت، فیبر میتواند به یک توده سخت در روده بزرگ تبدیل شود که به سختی خارج میشود.
ملین قوی برای سالمندان
انواع مختلفی از ملین ها وجود دارند که هر کدام به گونه ای متفاوت عمل کرده تا اجابت مزاج را آسانتر کنند. رایجترین ملینها شامل موارد زیر هستند:
- ملینهای محرک: این ملینها باعث انقباض رودهها میشوند
- ملینهای اسمزی: به حرکت مایعات در روده بزرگ کمک میکنند
- ملینهای حاوی پروکینتیک: این ملینها با تحریک حرکت روده بزرگ از طریق ترشح آب و مواد معدنی به دفع بهتر کمک میکنند.
- در کل ملین هایی مانند منیزیم هیدروکساید، شربت لاکتولوز، سوربیتول، موتیلین و… برای یبوست در سالمندان تجویز می شوند.
اگرچه بیشتر ملینها عوارض و خطرات کمی به همراه دارند، اما توصیه می شود که تمام ملینها فقط توسط متخصصان تجویز شوند. خرید به عنوان داروی OTC توصیه نمی شود. ترس از یبوست در میان سالمندان بسیار رایج است و این امر گاهی باعث می شود افراد مسن به شدت به ملینهای محرک وابسته شوند. مصرف زیاد ملین ها باعث می شود تا به مرور زمان مکانیسمهای طبیعی بدن به دارو عادت کرده و تاثیر خود را از دست بدهند.
شیاف برای یبوست سالمندان
در کنار انواع ملین ها میتوان از شیاف نیز برای درمان یبوست در سالمندان استفاده کرد. موثرترین شیاف برای رفع یبوست شیاف گلیسیرین فلیت و شیاف ملین دولکولاکس یا بیزاکودیل میباشد.
در صورتی که سایر درمانهای یبوست مزمن که عمدتاً به دلیل انتقال آهسته یا انسداد ایجاد میشوند، شکست بخورند، جراحی ممکن است یک گزینه باشد. برداشتن قسمتی از کولون با جراحی ممکن است در نظر گرفته شود، البته این کار باید توسط جراحان مجرب انجام شود.
نتیجهگیری
بسیاری از شرایط مانند مصرف داروها، سبک زندگی، نوع رژیم غذایی عدم تحرک، افسردگی، بیماریها و اختلالات عصبی همه در ابتلا به یبوست تاثیر گذار هستند. برای درمان یبوست قبل از هر چیز باید علت ایجاد این مشکل را تشخیص داد و درمانهای اصولی را بر اساس علت مشکل پیگیری نمود. رژیم غذایی حاوی فیبر، استفاده از ملین ها و… مهمترین گزینههای درمانی هستند. البته استفاده از ملینها نباید به صورت خودسرانه انجام شود، زیرا ممکن است در دراز مدت نه تنها تاثیری در دفع بهتر نداشته باشند بلکه باعث عوارض دیگری شوند. برای درمان یبوست در سالمندان میتوانید از مراکز خدمات پرستاری حرفهای و مجرب در این زمینه مانند مرکز خدمات پرستاری تهران درمان کمک بخواهید، زیرا این مجموعه با در اختیار داشتن کادر حرفهای از بهترین پرستاران و پزشکان تمام تلاش خود را میکند تا نیازهای مراقبتی سالمند شما را به بهترین شکل پاسخگو باشد. بالا بردن کیفیت خدمات و مراقبتهای ارائه شده در این مرکز مهمترین اصلی است که در این مجموعه توسط پرسنل درمانی به آن پرداخته شده است.
جهت آگاهی از خدمات این مرکز میتوانید به پیج اینستاگرام تهران درمان مراجعه کرده و در مورد خدمات ارائه شده توسط این مرکز اطلاعات لازم را کسب نمایید؛ همچنین میتوانید به اطلاعات تماس تلفنی، مشاوره رایگان آنلاین و مشاوره حضوری، در صفحه (تماس با ما)، دسترسی داشته باشید.